Η Ασφάλιση Πιστώσεων και το Factoring ως Εναλλακτικά Χρηματοδοτικά Εργαλεία των Επιχειρήσεων
Εθνικής Factors Α.Ε.
Στις μέρες μας, από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Επιχειρήσεις στην Ελλάδα είναι η Ρευστότητα και η Κάλυψη του πιστωτικού κινδύνου των απαιτήσεών τους.
Η Οικονομική Κρίση που ξεκίνησε στην Ελλάδα από το 2008 οδήγησε, μεταξύ των άλλων, στην κατάρρευση της εμπιστοσύνης των επιχειρήσεων προς την πελατεία της, με αποτέλεσμα, στο μεγαλύτερο μέρος της πρώτης φάσης της κρίσης, οι πωλήσεις τους να περιορίζονται σ΄ αυτές που πραγματοποιούνταν μόνον τοις μετρητοίς. Από την άλλη πλευρά, η μείωση του διαθέσιμου προς κατανάλωση εισοδήματος δυσκόλευε τις επιχειρήσεις / αγοραστές να εξοφλούν τις υποχρεώσεις τους τοις μετρητοίς, σε συνδυασμό με τη δυσκολία εξεύρεσης του απαιτούμενου κεφαλαίου κίνησης από το Τραπεζικό Σύστημα.
Αυτός ο φαύλος κύκλος επέφερε μείωση των πωλήσεων και συνετέλεσε σημαντικά στο κλείσιμο πολλών Επιχειρήσεων. Οι επιπτώσεις του παραπάνω φαινομένου ήταν μικρότερες για όσες επιχειρήσεις είχαν επιλέξει έγκαιρα να ασφαλίσουν τις πιστώσεις που παρείχαν στην πελατεία τους. Τουλάχιστον δεν έγραψαν ζημιές από τη μη είσπραξη των απαιτήσεών τους και περιόρισαν εγκαίρως την έκθεσή τους σε οφειλέτες υψηλού κινδύνου. Δηλαδή η ασφάλιση πιστώσεων αναδείχτηκε ως ασπίδα επιβίωσης αλλά, σε πολλές περιπτώσεις και ως εργαλείο περαιτέρω ανάπτυξης. Το κλασσικό παράδειγμα που χρησιμοποιούν οι Ασφαλιστικές Εταιρείες για να αποδείξουν την αναγκαιότητα ασφάλισης είναι το παρακάτω:
Μία επιχείρηση που πραγματοποιεί πωλήσεις με περιθώριο κέρδους 5%, σε μία πώληση €100.000 θα αποκομίσει κέρδος €5.000. Αν η ίδια επιχείρηση δεν αποπληρωθεί για την παραπάνω πώληση των €100.000 , για να αποσβέσει την απώλεια των €100.000 θα πρέπει να πραγματοποιήσει πωλήσεις €2.000.000, οι οποίες θα πρέπει να αποπληρωθούν στο ακέραιο.
Η ασφάλιση πιστώσεων είναι μια μορφή διαχείρισης του κινδύνου. Στην ουσία είναι μια σύμβαση μεταξύ του ασφαλισμένου και της Ασφαλιστικής Εταιρείας, σύμφωνα με την οποία η Ασφαλιστική εταιρεία έχει δεσμευθεί να αποζημιώσει τον Ασφαλισμένο στην περίπτωση που ο οφειλέτης του αθετήσει στην αποπληρωμή του χρέους του προς αυτόν. Το ύψος του ποσού της αποζημίωσης, η ημερομηνία αποζημίωσης, οι λόγοι για τους οποίους θα πρέπει να καταβληθεί η αποζημίωση, περιλαμβάνονται στους όρους της παραπάνω σύμβασης (ασφαλιστήριο συμβόλαιο).
Στην Ελληνική Ασφαλιστική Αγορά υπάρχουν Εταιρείες που παρέχουν Ασφάλιση Πιστώσεων, είναι Θυγατρικές Πολυεθνικών, με υψηλή βαθμονόμηση στην Φερεγγυότητά τους. Παράλληλα υπάρχει και στο χώρο της διαμεσολάβησης σημαντικός αριθμός Γραφείων που προωθεί και διενεργεί με εξαιρετική επιτυχία ασφάλιση πιστώσεων για λογαριασμό της επιχειρηματικής τους πελατείας.
Τι είναι το factoring?
Οι Εταιρείες Factoring που λειτουργούν στην Ελλάδα, συνάπτουν σύμβαση με τον προμηθευτή (πελάτη τους), με βάση την οποία ο προμηθευτής εκχωρεί τις γεγενημένες βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις του έναντι πελατών – οφειλετών του. Η Εταιρεία Factoring (πράκτορας) αναλαμβάνει τη διαχείριση, είσπραξη και χρηματοδότηση έναντι των συγκεκριμένων απαιτήσεων. Ανάλογα με τη σύμβαση, η Εταιρεία Factoring έχει τη δυνατότητα να καλύψει ακόμα και τον πιστωτικό κίνδυνο των απαιτήσεων. Ουσιαστικά το factoring είναι χρηματοδοτικό εργαλείο και εναλλακτικός τρόπος για την μετατροπή των απαιτήσεων, που έχουν εκχωρηθεί, σε κεφάλαιο κινήσεως και συνεπώς συντελεί στην εξασφάλιση ρευστότητας που , όπως προανέφερα, είναι από τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι ελληνικές επιχειρήσεις. Το ύψος του κινδύνου που αναλαμβάνει κάθε Εταιρεία Factoring έχει απόλυτη σχέση με την Πιστοληπτική Ικανότητα του κάθε οφειλέτη.
Συνηθισμένες μορφές Factoring:
- Με δικαίωμα Αναγωγής. Ο πιστωτικός κίνδυνος παραμένει στον προμηθευτή. Η Εταιρεία Factoring παρέχει χρηματοδότηση έναντι των απαιτήσεων, αφού προηγουμένως έχει αξιολογήσει την πιστοληπτική φερεγγυότητα του οφειλέτη, διαχειρίζεται τις απαιτήσεις και μεριμνά για την είσπραξή τους
- Χωρίς δικαίωμα Αναγωγής. Η Εταιρεία Factoring αξιολογεί την φερεγγυότητα του Οφειλέτη, χρηματοδοτεί τον προμηθευτή/πελάτη της αναλαμβάνοντας η ίδια τον Πιστωτικό Κίνδυνο
- Εξαγωγικό Factoring. Αφορά σε πρακτόρευση βραχυπροθέσμων γεγενημένων απαιτήσεων κατά οφειλετών του Προμηθευτή με έδρα εκτός Ελλάδος. Αφορά κυρίως σε εταιρείες με εξαγωγικό προσανατολισμό
- Εισαγωγικό Factoring. Η Εταιρεία Factoring αναλαμβάνει και καλύπτει η ίδια τον κίνδυνο μη αποπληρωμής των απαιτήσεων του Προμηθευτή εκτός Ελλάδας κατά του εισαγωγέα/αγοραστή
- Διαχειριστικό. Η Εταιρεία ενεργεί αποκλειστικά και μόνο στην διαχείριση και είσπραξη των απαιτήσεων, σύμφωνα με τις οδηγίες του Προμηθευτή.
Γενικά οι Υπηρεσίες και τα προϊόντα των Εταιρειών Factoring συνεχώς διευρύνονται με εναλλακτικές προτάσεις και με στόχο πάντοτε τη διευκόλυνση των Επιχειρήσεων στην εξασφάλιση της απαιτούμενης ρευστότητας και την περαιτέρω ανάπτυξή τους με υγιείς πωλήσεις σε πελάτες τους των οποίων έχει διερευνηθεί η φερεγγυότητά τους. Στις περισσότερες περιπτώσεις το κόστος χρηματοδότησης είναι μικρότερο από το αντίστοιχο της χορήγησης Κεφαλαίου Κινήσεως από τις Τράπεζες και οι αντίστοιχες χρηματοδοτήσεις από συμβάσεις που συνάπτονται με εταιρείες Factoring απαλλάσσονται από την εισφορά του Ν.128/1975 (σήμερα 0,6%).
Μερικές διαφορές μεταξύ της Ασφάλισης Πιστώσεων με του Factoring
| ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ | FACTORING |
|---|---|
| Η Ασφαλιστική εταιρεία καταβάλει το συμφωνηθέν ποσό αποζημίωσης στον αντισυμβαλλόμενο στην περίπτωση μη αποπληρωμής του χρέους από τον οφειλέτη, σύμφωνα πάντοτε με τους όρους του συμβολαίου. | Η εταιρεία factoring αξιώνει από τον αντισυμβαλλόμενο το ποσό που έχει προκαταβάλλει στην περίπτωση μη αποπληρωμής του χρέους από τον οφειλέτη. |
| Δεν κοινοποιείται στον οφειλέτη η ασφάλιση και το ύψος του κινδύνου που η ασφαλιστική εταιρεία έχει αποδεχτεί. | Η εκχώρηση της απαίτησης κοινοποιείται πάντοτε στον οφειλέτη, ο οποίος υποχρεούται το συγκεκριμένο ποσό να το καταβάλει στην Εταιρεία Factoring. |
| Απαιτείται η αξιολόγηση/ασφάλιση του συνόλου των οφειλετών. | Παρέχεται δυνατότητα εκχώρησης/πρακτόρευσης απαίτησης κατά μεμονωμένου οφειλέτη. |
| Δεν παρέχεται δυνατότητα άντλησης ρευστότητας. | Διασφαλίζει την παροχή ρευστότητας σε επιχειρήσεις που δεν έχουν πρόσβαση στο Τραπεζικό Σύστημα ή δεν έχουν δυνατότητα παροχής εμπράγματων εξασφαλίσεων. |
Η ΕΘΝΙΚΗ FACTORS Α.Ε., θυγατρική εταιρεία της Εθνικής Τράπεζας, προσανατολισμένη στην ενίσχυση της ρευστότητας των ελληνικών επιχειρήσεων και ιδιαίτερα σ΄ αυτή την κρίσιμη οικονομική συγκυρία, προσπάθησε να αμβλύνει τα κενά που παρουσιάζουν τόσο η Ασφάλιση πιστώσεων όσο και το Factoring από μόνα τους και σε συνδυασμό και των δύο μαζί να δημιουργήσει εναλλακτικά χρηματοδοτικά εργαλεία με πολλαπλά οφέλη για την πελατεία της.
Η εμπειρία και οι γνώσεις των στελεχών της συντελούν στην παροχή λύσεων προσαρμοσμένων στις πραγματικές ανάγκες κάθε πελάτη ξεχωριστά (tailor made) αξιολογώντας τις ιδιαιτερότητες του συναλλακτικού κυκλώματος, τον κλάδο που δραστηριοποιείται, την τυχόν εποχικότητα, αξιοποιώντας παράλληλα το Δίκτυο και την Εμπειρία της Εθνικής Τράπεζας.
Η απόφαση μιας επιχείρησης να αναθέσει σε εταιρεία Factoring το πελατολόγιό της, που είναι ασφαλισμένο για τον τυχόν πιστωτικό κίνδυνο και να της εκχωρήσει παράλληλα τα δικαιώματα από το ασφαλιστήριο συμβόλαιο, δημιουργεί τις παρακάτω ευνοϊκές συνθήκες:
- Πρόσβαση στο Τραπεζικό Σύστημα χωρίς την παροχή εμπραγμάτων εξασφαλίσεων
- Άμεση παροχή ρευστότητας και ως εκ τούτου ευελιξία στη λήψη αποφάσεων
- Αξιοποίηση της άμεσης ρευστότητας για αγορές τοις μετρητοίς με εξασφάλιση εκπτώσεων
- Απόκτηση σημαντικού ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος, με τη δυνατότητα που αποκτά, για χρονική διεύρυνση της ασφαλισμένης παροχής πιστώσεων προς την πελατεία της
- Ανάπτυξη των πωλήσεών της σε υγιή πελατεία, αφού την αξιολόγηση της φερεγγυότητας και την κάλυψη του αντίστοιχου πιστωτικού κινδύνου θα τις έχει πραγματοποιήσει η Ασφαλιστική Εταιρεία
- Μειωμένο κόστος χρηματοδότησης, σε σχέση με το αντίστοιχο του κεφαλαίου κινήσεως, δεδομένου ότι για τη διαμόρφωση της τελικής τιμολόγησης θα λαμβάνεται υπ’ όψη και η αναγνωρισμένη φερεγγυότητα της Ασφαλιστικής Εταιρείας
- Εξοικονόμηση κόστους για τη διαχείριση, είσπραξη και συλλογή πληροφοριών για τον έλεγχο φερεγγυότητας των παρερχομένων πιστώσεων
- Ο συνδυασμός και των δύο προϊόντων διασφαλίζει, στις περισσότερες των περιπτώσεων, τη δυνατότητα ανάληψης διευ ρυμένων κινδύνων άρα και αντίστοιχης χρηματοδότησης, σε σχέση με τον κίνδυνο που η εταιρεία Factoring θα μπορούσε να εξετάσει για μεμονωμένο οφειλέτη
Μετά τα παραπάνω, θεωρώ ότι ο ρόλος της διαμεσολάβησης και η συμβολή της στους πελάτες της αποκτά μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία σε μία χρονική στιγμή που, το οικονομικό περιβάλλον απαιτεί κρίσιμες επιχειρηματικές αποφάσεις, διασφάλιση των κεφαλαίων και πηγές χρηματοδότησης για την περαιτέρω ανάπτυξή τους.